De governance van slimme combinaties: Spelregels voor samenwerken rond meerlaagse vormen van waterveiligheid
Als het waterveiligheidsbeleid op een andere leest wordt geschoeid (meerlaagsveiligheid), moet ook de bestuurlijke organisatie tegen het licht worden gehouden zodat er meer ruimte ontstaat voor regionaal maatwerk. Dat is de belangrijkste conclusie uit het onderzoek dat de Erasmus Universiteit en Deltares uitvoerden in opdracht van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu en het Deltaprogramma Nieuwbouw en Herstructurering.
De resultaten van dit onderzoek spelen een belangrijke rol bij het formuleren van de uiteindelijke deltabeslissing waterveiligheid.
Veel mogelijk om slimmer met waterveiligheid om te gaan
Slimmer, door soms minder in de dijk te investeren en meer in de ruimtelijke inrichting of de rampenbeheersing. In een aantal situaties bespaart een dergelijke combinatie van maatregelen geld en biedt meteen meerwaarde voor de maatschappij. Cruciaal is dat het waterdomein het waterveiligheidsvraagstuk op de meest optimale schaal definieert. In het rivierengebied is rivierverruiming goed mogelijk. In andere gebieden ontstaan juist kansen door de hele dijkring tegen het licht te houden of kunnen dijkvakken bijvoorbeeld slim versterkt door ze te koppelen aan (private) investeringen in andere ruimtelijke doelen bijvoorbeeld gebouwen”.
Ruimtelijke alternatieven als volwaardig alternatief voor dijkversterking
De onderzoekers keken onder andere naar alternatieve waterveiligheidsstrategieën voor het eiland van Dordrecht, Marken en IJssel-Vechtdelta. Hier zijn regionale overheden drukdoende om vanuit het perspectief van meerlaagsveiligheid met hun hoogwaterbescherming om te gaan en zoeken ze naar ruimte om maatwerk te realiseren. Cruciaal daarbij is dat ruimtelijke alternatieven als volwaardig alternatief voor dijkversterking worden onderzocht.
Elke situatie is anders, aldus senioronderzoeker Gerald Jan Ellen (Deltares). “De situatie op het eiland Marken is volstrekt onvergelijkbaar met die van het Eiland van Dordrecht. En dus verschillen ook de oplossingen. Elke oplossing vraagt om passende afspraken, zowel in termen van financiering als in samenwerkingsvorm en taakverdeling. Als de rijksoverheid ruimte geeft voor maatwerk dan zijn regionale partijen slim genoeg om deze ruimte zorgvuldig te benutten en in te vullen. De beschikbare middelen voor dijkversterking zullen dan wel aangewend moeten kunnen worden voor bijvoorbeeld het versterken van een regionale kering – als compartimenteringsdijk - of het aanleggen van vluchtroutes”.
Formuleren van de uiteindelijke deltabeslissing waterveiligheid
De resultaten van dit onderzoek spelen een belangrijke rol bij het formuleren van de uiteindelijke deltabeslissing waterveiligheid die door de deltacommissaris in september 2014 is voorgelegd.