Unieke deltagootgolven testen natuurvriendelijke oeververdediging
Het Nederlands rivierengebied is kwetsbaar. De riviernatuur gaat achteruit, er is sprake van steeds extremere weersomstandigheden en rivieren zijn belangrijke transportaderen. Om de natuurlijke weerbaarheid te vergroten worden harde rivieroevers daar waar het kan weer natuurlijk. In november worden de eerste natuurvriendelijke oeververdedigingen voor rivieren getest in de Deltagoot bij Deltares.
Binnen de programma’s Rivierverruiming 2.0 (Ruimte voor de Rivier2.0), Kaderrichtlijn Water (KRW) en Programma Aanpak Grote Wateren (PAGW) wordt gewerkt aan het verbeteren van de waterveiligheid en de ecologische waterkwaliteit van de Nederlandse rivieren. Harde oevers worden daar waar het kan weer natuurlijk. Daar waar het kan, want in het geval van natuurlijke oevers kan golfslag van scheepvaart zorgen voor sterke erosie en instabiliteit. Dat heeft dan gevolgen voor de waterveiligheid.
Exacte golf reductie van natuurlijke bescherming nog onbekend
Voor bijvoorbeeld de KRW doelen zijn natuurlijke oevers gewenst, maar de veiligheid mag niet in het geding komen. Huidige technische oplossingen zijn vaak minder natuurvriendelijk. Door houten schermen, of rijshouten dammen, of palenrijen met wiepen (bossen wilgen takken) te gebruiken ontstaat er luwte die golfenergie dempt. Dit is een Nature based Solution (NbS) die al wordt toegepast in regionale wateren met recreatievaart. De exacte golfreductie is echter zeer beperkt onderzocht langs rivieren met voornamelijk beroepsvaart
Proef met unieke lange primaire scheepsgolf
De proef naar de golf reducerende eigenschappen van verschillende houten schermen in de Deltagoot is uniek. Niet eerder is zo’n zeer robuust 1,8 m dik houten scherm gebouwd en getest. De Deltagoot is weliswaar bekend omdat die de grootste (lees hoogste) golven ter wereld kan opwekken, maar tijdens deze proef wordt voor het eerst getest met juist typische lange primaire scheepsgolven met periodes tot 50 seconden.
De proef moet aantonen wat de golfreductie is bij verschillende schermdiktes. Daarnaast wordt aandacht besteed aan faalmechanismes tijdens de bouw (lage vulgraad van het scherm door opdrijvend vermogen van het hout) of door afkalving (degradatie) en de invloed hiervan op het golf reducerende vermogen.
Basis voor ontwerp- en onderhoudsrichtlijn
De proef maakt deel uit van het onderhoudscontract Vaarwegen perceel 2 van Rijkswaterstaat Oost Nederland. Hierin werken Strukton en Van Den Herik (bedrijfsleven), Rijkswaterstaat (overheid) en Deltares (kennisinstituut) samen om innovaties voor toepassing te testen. De resultaten vormen uiteindelijk de basis voor ontwerp- en onderhoudsrichtlijnen voor houten schermen als vooroeververdediging en/of noodmaatregel.
