Blue Spots
In opdracht van Rijkswaterstaat zijn kwetsbare gebieden van het Nederlandse wegennet in kaart gebracht. Deze zogeheten blue spots vormen een zwakke schakel als er overstromingen, langdurige regenval of extreme waterval op de weg is. Op basis van het ontwikkelde kaartmateriaal kan Rijkswaterstaat beslissen welke maatregelen zij nemen. Ook doet Deltares in opdracht van ProRail een vergelijkbaar toegepast onderzoek naar blue spots in het treinnetwerk.
Risico's en kansen in kaart
Het onderzoek naar blue spots komt voort uit Kamervragen over de kwetsbaarheid van de Nederlandse infrastructuur bij het toenemende extreme weer. Deltares bracht de risico's, kansen en gevolgen van mogelijke wateroverlast in beeld. Bij het onderzoek is gekeken naar de kansen en gevolgen bij drie categorieën van extreem weer:
- Grote overstromingen door falende waterkeringen
- Lokale overstromingen door intense of langdurige regen
- Wateroverlast tijdens zeer intense buien op de weg
Gebleken is dat het risico op lokale overstromingen door langdurige regenval klein is. Daarentegen is overlast door zeer intense buien op de weg wel groter door de grote kans dat dit gebeurt. Hierdoor kunnen weggebruikers bijvoorbeeld last hebben van aquaplaning en is het onveiliger om te rijden.
De gevolgen van grote overstromingen zijn aanzienlijk. Omdat de wegen onbeschikbaar zijn, leidt dit tot economische faalkosten. Toch is het risicoprofiel vergelijkbaar met dat van aquaplaning, omdat de kans op grote overstromingen heel klein is.
Wegennet bij evacuatie en maatgevende bui aangepast
Verder is in het geval van overstromingen gekeken of het wegennet is te gebruiken voor evacuatiedoeleinden. Daarbij is duidelijk geworden dat het Nederlandse wegennet niet is ontworpen op overstromingen en dat na een doorbraak de wegen over het algemeen niet beschikbaar zullen zijn. De wegen zijn dan overstroomd, of te zeer beschadigd om als weg te kunnen functioneren. De uitkomsten hebben er mede toe geleid dat Rijkswaterstaat in de toekomst voor het wegontwerp uitgaat van heftiger buien om wateroverlast te minimaliseren. De 'maatgevende bui' is aangepast van ongeveer 11 millimeter naar 14 millimeter regen in 5 minuten.
ROADAPT
Binnen het Europese project ROADAPT is het blue spot-onderzoek gebruikt om te komen tot een Europese richtlijn voor wegbeheerders hoe om te gaan met de gevolgen van klimaatverandering.
