Landelijk waterbeeld grootschalige extreme regen

In opdracht van ministerie van Infrastructuur en Wwaterstaat is een landelijk waterbeeld bij grootschalige extreme regen opgesteld op basis van resultaten van waterbeelden uit 13 regio’s. Dit landelijk waterbeeld geeft een indruk van wateroverlast bij grootschalige extreme neerslag in verschillende typen gebieden. Voorliggende rapportage ligt dit beeld toe. Bij de interpretatie van het landelijk waterbeeld is het belangrijk om op grotere schaal naar verschillen in regio’s te kijken. Voor detailresultaten voor specifieke locaties wordt verwezen naar de regioresultaten. De belangrijkste bevindingen: • Bij grootschalige extreme neerslag kunnen grote waterdieptes ontstaan (tot lokaal 1 à 2 meter diep), met name in de hellende gebieden, de gebieden langs beken en de overgangsgebieden van hoog naar laag Nederland. • Het lang kan duren voordat het water weer van het maaiveld weg is (soms weken), met name in poldergebieden. • De overlast verschilt van gebied tot gebied: In laag Nederland wordt vooral grootschalige ondiepe en langdurige wateroverlast verwacht, terwijl in hoog Nederland meer lokaal langs de beken grotere dieptes kunnen voorkomen. De ruimtelijke omvang is daar kleiner. • Ook is te zien dat in Zuid-Holland, Noord-Holland, Friesland en Groningen waar instroom uit polders in boezemwaterlopen samenkomt, een ernstiger waterbeeld ontstaat dan in Zeeland en op de Zuid-Hollandse eilanden. Daar houdt iedere polder zijn eigen broek op en watert vaak direct naar het buitenwater af en niet via een boezem. In Zeeland is het gecombineerd effect van grote neerslag in vele polders tegelijkertijd minder sterk. Dat neemt niet weg dat ook daar deze grote neerslag zeker tot overlast zal leiden. Dat deze niet getoond zijn in het landelijk waterbeeld, komt door de verwachte duur van minder dan een week en/of de dieptes die naar verwachting beperkt blijven. • Er zijn ook locaties met een mogelijk extra risico op gevaarlijke situaties, bijvoorbeeld door tijdelijk snelstromend water of een grotere kans op kadedoorbraken. Grootschalige extreme neerslag (“een waterbom”) geeft andere effecten dan kortdurende lokale hoosbuien. Dit heeft ermee te maken dat bij een waterbom water uit een groot gebied samen kan komen in grotere waterlopen, waardoor de waterstanden daar stijgen en de afvoercapaciteit kan worden overschreden. Sommige gebouwde gebieden zijn bijzonder kwetsbaar omdat ze langs waterlopen liggen waarvan de afvoercapaciteit onvoldoende is bij dit soort extreme regengebeurtenissen. Deze kunnen dan buiten hun oevers treden. Dit zijn bijvoorbeeld: Doetinchem, Lochem, Breda, Tilburg, Eindhoven en Den Bosch Ook kan het rioolstel problemen krijgen door verdrinkende overstorten en vollopende bergingen.