Waterdunen monitoring grondwater : eindrapportage meetresultaten 2010 t/m 2024
Author(s) |
P.G.B. de Louw
|
E.M. Schoonderwoerd
Publication type | Report Deltares
Het Plan ‘Waterdunen’ houdt in dat een gedempt getijdengebied is ingericht in de historische polder Oud-Breskens, ten westen van Breskens. Deze verandering van polder, voornamelijk landbouwgebied, naar een gedempt getijdengebied, heeft geleid tot een andere waterhuishoudkundige situatie. Het getijdengebied van Waterdunen staat niet in verbinding met de omliggende oppervlaktewatersystemen van de polder eromheen. Waterdunen zou mogelijk gevolgen op het grondwatersysteem in het aangrenzende gebied kunnen hebben, zoals veranderingen in stijghoogte, grondwaterstand en het zoutgehalte van het grondwater.
De inrichting van Waterdunen is er echter op gericht deze eventuele uitstralingseffecten te compenseren zodat er geen nadelige gevolgen zijn voor de landbouw en bebouwing in het aangrenzende gebied. Daartoe is onder andere een ringsloot rondom Waterdunen gegraven. De grondwatermonitoring van Waterdunen is erop gericht om aan te tonen of er wel of geen nadelige effecten voor het aangrenzende gebied zijn. Bij deze monitoring is gemeten aan de grondwaterstanden, stijghoogte en de zoet-zoutverdeling in de ondergrond.
De grondwatermonitoring is gestart in 2010 en er kunnen drie fasen worden onderscheiden:
• Nulfase (tot 2014): de periode tot 2014 geldt als nulfase oftewel de situatie voorafgaand aan de implementatie van aan Waterdunen waarin nog geen ingrepen in de hydrologie van het plangebied waren uitgevoerd. In deze fase diende de grondwatermonitoring om de nul-situatie van het grondwatersysteem vast te leggen. De nulfase eindigde eind december 2013.
• Uitvoeringsfase Waterdunen (2014-september 2019): In deze fase werd het grondwerk voor Waterdunen uitgevoerd waarbij onder andere de ringsloot is gegraven, de kreken zijn aangelegd, lokaal sloten zijn gegraven om voldoende ontwatering van bebouwde percelen in en langs het plangebied te garanderen en bij ’t Killetje is de getijdenduiker gebouwd die het peil in het getijdengebied gaat reguleren.
• Eindfase Waterdunen (vanaf 19 september 2019): In de eindfase is de getijdenduiker in bedrijf genomen en vindt er sinds de opening gecontroleerd in- en uitstroom van zout zeewater (Westerschelde) plaats.
Naast de visuele analyse van de meetgegevens is ook een tijdreeksanalyse uitgevoerd om mogelijke effecten van Waterdunen in beeld te krijgen. Bij een tijdreeksanalyse kunnen kleine structurele veranderingen (als gevolg van Plan Waterdunen) beter herkend worden, omdat er in het tijdreeksmodel al rekening gehouden wordt met neerslag en verdamping, welke een grote invloed hebben op de dynamiek van de grondwaterstand en stijghoogte.
Uit de analyse van de metingen van grondwaterstanden, stijghoogte en het zoutgehalte van het grondwater (dikte zoetwaterlens door middel van metingen in de peilbuizen) uitgevoerd in de periode van 2010 tot en met 2024, kan het volgende worden geconcludeerd:
• De metingen in het landbouwgebied laten nauwelijks tot geen significante veranderingen in de stijghoogte en geen afname in de zoetwatervoorraad zien als gevolg van het Plan Waterdunen. Hieruit kan worden geconcludeerd dat er geen nadelige gevolgen voor de landbouw zijn te verwachten zoals grondwateroverlast, droogte of verzilting, zowel in de actuele situatie als in de toekomst.
• De metingen in het Vakantiepark Het Heem en omgeving laten nauwelijks tot geen significante veranderingen van de grondwaterstand zien als gevolg van het Plan Waterdunen. Hieruit kan worden geconcludeerd dat er geen nadelige gevolgen voor de bebouwing zijn te verwachten zoals grondwateroverlast of droogte, zowel in de actuele situatie als in de toekomst.
• Voor de metingen bij de overige bebouwing zijn veranderingen van de grondwaterstand in het plangebied in de eindfase ten opzichte van de nul-situatie klein te noemen waarbij de meeste meetpunten een verlaging of geen verandering laten zien.