Systeembalans van PFAS in de waterketen : de invloed van biota op de sediment/water massabalans
Auteur(s) |
A.J. Wijdeveld
|
M.R.A. Verheul
Publicatie type | Rapport Deltares
In dit rapport wordt ingegaan op de emissie en opname van PFOS en PFOA in een waterbodem met schoon (kraanwater) en PFAS verontreinigd (Haringvliet depot water) in de aanwezigheid van verschillende soorten organismen (algen, waterplanten, mosselen en wormen). De groei van deze organismen is voor een periode van 6 weken gestimuleerd, waarbij de PFAS waterconcentratie, de waterbodem concentratie en indien mogelijk de concentratie in de biota op meerdere momenten is bepaald. Na 6 weken zijn de organismen gedood en is gekeken of eventueel opgenomen PFAS vrijkomt.
Vooral in ondiepe meren speelt biota een rol in de jaarlijkse fluctuatie van de PFOS concentratie, ruwweg door de PFOS oppervlaktewaterconcentratie tijdens de zomer te halveren ten opzichte van de winter concentratie. Voor de waterbodemconcentratie van PFOS is de rol van biota relatief gering. Een indicatieve berekening voor een ondiep meer toont aan dat de bijdrage van biota aan de waterbodemconcentratie met circa 7% gering is, terwijl abiotische factoren domineren.
Voor PFOA is de conclusie eenduidig. PFOA kent geen significante bioaccumulatie en wordt niet door biota aangereikt in de waterbodem. Ook de PFOA oppervlaktewater concentratie wordt niet, of slechts in geringe mate, beïnvloed door de aanwezigheid van biota. Dit heeft als voordeel dat PFOA niet accumuleert in biota, en daarmee in de voedselketen vooral door directe blootstelling een risico vormt.