Toekomstbestendig landschap Zwolle : een toepassing van de methodiek Waterveiligheidslandschappen

Al eeuwenlang speelt de overheid in Nederland een belangrijke rol in het bouwen, onderhouden en versterken van dijken. Door de eeuwen hebben we zo een leefbare delta gecreëerd die ons in staat stelt veilig te leven met water. De strijd tegen het water is onderdeel geworden van onze nationale trots. Toch is Nederland niet af. Wateropgaven worden de komende jaren complexer. De zeespiegel stijgt, rivieren voeren meer water aan, we kunnen heftigere buien verwachten en we kunnen niet meer eindeloos grondwater wegpompen. In warme zomers dreigt het juist te droog te worden en de vraag naar schoon water neemt toe. Tegelijkertijd groeit de bevolking en vragen ook andere uitdagingen om ruimte in het landschap, denk aan de energietransitie, de landbouwtransitie en de woningbouwopgave. Hierdoor neemt de druk op ruimte toe. Waterveiligheid is niet alleen een ruimtelijke, maar ook een sociaal-maatschappelijke opgave. We leven gelukkig niet meer in angst voor het water, maar tegelijkertijd zijn we ons als bewoners vaak niet meer bewust van het water. De huidige overstromingsrisicobenadering biedt tot 2050 volop mogelijkheden om het vereiste beschermingsniveau te realiseren. Maar de vraag is in hoeverre deze benadering toekomstbestendig is. De verwachting is dat er steeds vaker knelpunten ontstaan. Bijvoorbeeld door een veranderend klimaat en de strijd om de benodigde ruimte van ingrepen voor onze waterveiligheid. Het is daarom van belang om te onderzoeken hoe we integraler en toekomstgerichter naar verschillende transities in een gebied kunnen kijken. Zo kan de synergie tussen verschillende transities versterkt worden. In het Kennis- en Innovatieproject Waterveiligheidslandschappen is verkend hoe wij in de toekomst op andere manieren met water en waterveiligheid in het landschap om kunnen gaan. Het resultaat is een aanpak die regionale overheden concrete handvatten biedt om toekomstgericht te werken aan een waterveilige omgeving. Deze aanpak is ontstaan uit een samenwerking tussen het Hoogwaterbeschermingsprogramma, Waterschap Drents Overijsselse Delta, Provincie Overijssel, Gemeente Zwolle, Deltares, Reframing Studio, Universiteit Twente en MUST. Door de aanpak toe te passen in een concrete casus en hierop te reflecteren is een aanpak ontwikkeld om praktisch invulling te geven aan waterveiligheidslandschappen. Deze aanpak is in een apart rapport beschreven: Aanpak waterveiligheidslandschappen. Onderhavig rapport beschrijft de toepassing.