Restverontreiniging saneren met nature-based technieken (RESANAT)
Deltares werkt met meerdere partners uit Nederland en Vlaanderen – onder projectmanagement van Openbare Vlaamse Afvalmaatschappij (OVAM) – aan het project RESANAT (REstverontreiniging SAneren met NAture-based Technieken) om de herontwikkeling van verontreinigde locaties in Nederland en Vlaanderen te stimuleren. Hierbij wordt gebruik gemaakt van innovatieve duurzame bodemsaneringstechnieken. Een uitdagend project dat gesubsidieerd wordt door Interreg Vlaanderen-Nederland. Het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat draagt bij door cofinanciering.
Herontwikkeling verontreinigde locaties
RESANAT stimuleert herontwikkeling van verontreinigde locaties in Nederland en Vlaanderen met relatief persistente stoffen zoals PAK en olie, die nu bemoeilijkt wordt door de (kosten)intensieve aanpak van de initiële bodemverontreiniging of achtergebleven restverontreiniging.
Conventionele sanerings- en beheerstechnieken zijn prijzig, energie-intensief (bijv. grondafvoer of continue grondwaterzuivering), vergen soms veel grondwater en vragen vaak langlopende, kostbare beheersmaatregelen voor restverontreiniging. Dit heeft een negatief effect op het ontwikkelpotentieel, verhoogt milieudruk (hoge water- en carbonfootprint) en beïnvloedt de milieukwaliteit van de omgeving.
In Nederland en Vlaanderen zijn tienduizenden locaties vervuild met PAK/minerale olie, waarvan zeker enkele duizenden nog gesaneerd moeten worden of met restverontreiniging kampen. Momenteel zijn voor (rest)verontreiniging op deze locaties nog geen milieuvriendelijke en economisch rendabele oplossingen op de markt.
Nature based solutions voor herontwikkeling
Er is echter volop innovatie gaande rond nature-based solutions (NbS), waarbij planten, micro-organismen, natuurlijke materialen, wind- en zonne-energie worden ingezet om restverontreiniging te beheersen. Hiermee kunnen verontreinigde gronden na conventionele sanering van de toplaag in combinatie met minder intensieve nature-based beheersing van de restverontreiniging eerder herontwikkeld worden. NbS beperken hierbij het gevaar voor gezondheid van mens en milieu, hebben lagere onderhoudskosten, en zijn duurzaam in energiegebruik. Deze technieken zijn echter nog onvoldoende gedemonstreerd, vooral in combinatie met persistente stoffen zoals PAK, om betrouwbaar, efficiënt en full-scale ingezet te kunnen worden.
Vergroten van de praktische toepassbaarheid
Doel van RESANAT is het vergroten van de praktische toepasbaarheid van nature-based sanerings-, beheers- en monitoringstechnieken en hierop codes van goede praktijk te ontwikkelen. Hiermee wordt efficiënt gebruik van natuurlijke hulpbronnen (o.a. grond) gerealiseerd en aantasting van milieukwaliteit beperkt.
RESANAT heeft 4 doelstellingen en bijbehorende acties:
- Demonstreren van nature-based bodemsanerings-, beheers- en monitoringstechnieken om kennis over opschaling en praktische toepassingsmogelijkheden te vergroten door:
– Demonstratie van drie kansrijke nature-based technieken (reactieve matten, fytoremediatie en in-situ biostimulatie) voor relatief persistente verontreinigingen zoals olie/PAK die vaak in stedelijk gebied voorkomen.
– Evaluatie van effectiviteit d.m.v. innovatieve monitoringstechnieken, carbon footprint model en vergelijkend kostenmodel. - Het MKB/KMO ondersteunen in het opnemen van innovatieve technieken in hun diensten, toegang geven tot benodigde kennis en Vlaamse en Nederlandse netwerken in de sector.
- Overheden input geven voor het ontwikkelen van codes en beleidsadviezen die de toepassing van nature-based technieken stimuleren.
- Kennisinstellingen de kans geven opschalingsmogelijkheden te ontwikkelen door samenwerking tussen bedrijven en kennisinstellingen te realiseren en hun technische kennis te vertalen naar de praktijk.
Deltares brengt kennis in over natuurlijke afbraak in de ondergrond. Het gaat hier om (kennis van) de chemische en microbiële bewijslijnen die nodig zijn om aan te tonen dat natuurlijke afbraak kan plaatsvinden en gestimuleerd kan worden. Deze kennis zal vooral worden ingebracht voor het ontwerp van de pilot en interpretatie van de resultaten.
Het project heeft een waarde van 2,2 miljoen euro en een looptijd van maart 2019 tot maart 2022.