Onderzoek naar sterkte van spoordijken
Afgelopen zondag ontspoorde in Duitsland een trein door een aardverschuiving, veroorzaakt door hevige regenval. Daarbij vielen drie doden en raakten tientallen mensen gewond. Dit roept de vraag op: zou zoiets ook in Nederland kunnen gebeuren? En hoe kunnen we beter inzicht krijgen in de huidige toestand van spoordijken om dergelijke ongevallen zoveel mogelijk te voorkomen?
RESET-programma
Om die vragen te beantwoorden, doet Deltares in opdracht van ProRail onderzoek naar de stabiliteit van spoordijken. Dit gebeurt binnen het RESET-programma (Research Embankments for Safe Expansion of Train Traffic), waarin we samen met de TU Delft specifiek kijken naar de sterkte van de ondergrond van spoordijken. Omstandigheden als extreem weer spelen hierin een belangrijke rol, omdat de hoeveelheid water in de ondergrond bepalend is voor de stabiliteit van spoorlichamen.
Proeven in de Deltares GeoCentrifuge
Als onderdeel van RESET voert Deltares een serie testen uit in de GeoCentrifuge, een unieke geotechnische testfaciliteit bij Deltares. In deze centrifuge worden schaalmodellen van spoordijken blootgesteld aan zware krachten, om te onderzoeken wanneer verzakking of verschuiving optreedt. In totaal worden zeven á acht testen uitgevoerd, waarbij telkens één parameter wordt aangepast zoals de samenstelling van de ondergrond, de belastingcondities en de geometrie. De testen lopen nog tot eind augustus.
“Wij zijn benieuwd naar de sterkte van de spoorbaan en de ondergrond,” zegt Harm Aantjes, geotechnisch expert bij Deltares. “In de GeoCentrifuge kun je het stuk laten gaan om te begrijpen hoe dit gaat. In de werkelijkheid wil je juist voorkomen dat het misgaat.”
Verschaalde spoordijk
De GeoCentrifuge is een unieke geotechnische testfaciliteit en kan maar liefst 150 g opwekken. Voor het onderzoek naar de spoordijk werken we met krachten van ongeveer 50 g. De GeoCentrifuge maakt het mogelijk om schaalmodellen te testen die zich onder alle omstandigheden gedragen als de werkelijke schaal. “Hiermee zal een verschaalde spoordijk van bijvoorbeeld 10 cm hoog zich bij 50 g gaan gedragen zoals een werkelijke dijk van 5 meter hoog.
Door het gebruik van de GeoCentrifuge kunnen relatief snel en voordelig grote praktijksituaties worden nagebootst. Dit maakt het mogelijk om te testen onder welke condities spoordijken falen zonder dit in het veld te hoeven doen, wat kostbaar en onwenselijk is. Met de inzichten uit deze proeven, computermodelsimulaties en de kennis en ervaring van Deltares experts ontwikkelen we nieuwe methoden en richtlijnen voor het beoordelen van de stabiliteit van spoordijken.
Video
De video toont een van onze GeoCentrifuge-experimenten, waarbij mechanismen van dijkbreuken onder gecontroleerde omstandigheden worden nagebootst voor een zeer nauwkeurige analyse.
Je hebt nog niet aangegeven of je cookies wilt accepteren of weigeren. Hierdoor kan dit element niet worden getoond.
Pas je cookie instellingen aan
Of ga direct naar:
Voorbereiden op extreem weer
De resultaten helpen ProRail op korte termijn in het maken van afwegingen voor eventuele versterkingen van kwetsbare spoordijken en het al dan niet kunnen toelaten van zwaardere treinen, hogere treinfrequentie of hogere snelheden. De inzichten zijn ook relevant om het spoor beter voor te bereiden op extreem weer, al is daar nog aanvullend onderzoek voor nodig. Zo werken we samen aan de veiligheid én efficiënte inzet van het Nederlandse spoorwegnet.
