Betere overstromingsvoorspellingen met satellietgegevens en modellering
Klimaatverandering vormt een toenemende bedreiging voor miljoenen mensen die in kuststeden over de hele wereld wonen. Tegen 2100 kunnen meer dan 97 miljoen mensen te maken krijgen met een groter risico op overstromingen. Traditionele modellen zijn sterk afhankelijk van lokale metingen, die vaak ontbreken in kwetsbare gebieden, met name in het mondiale zuiden.
Het door ESA gefinancierde FRACCEO-project, geleid door Deltares met partners TU München, TU Delft en het Nansen Environmental and Remote Sensing Center (NERSC), pakt deze uitdaging aan door gebruik te maken van satellietgegevens over zeeniveaus en golfhoogten. Het doel is om deze gegevens te gebruiken om de nauwkeurigheid van modellen voor kustwaterstanden en overstromingen te verbeteren, ook in regio’s zonder lokale metingen. Op deze manier helpt FRACCEO overheden en beleidsmakers beter te begrijpen hoe extreme waterstanden veranderen en hoe ze zich daarop kunnen voorbereiden.
Een wereldwijd toepasbare methode
FRACCEO combineert satellietgegevens van het ESA Climate Change Initiative met Delft3D Flexible Mesh en SFINCS, de modellen van Deltares voor getijden, stormvloeden en kustoverstromingen. Een ander doel is om kustwaterstands- en overstromingsmodellering wereldwijd consistenter te maken via een gemeenschappelijk verticaal referentiekader.
De methode wordt getest in Hamburg (Duitsland) en Beira (Mozambique), en toegepast in Durban, Cochin, Manilla en Naga City om de wereldwijde toepasbaarheid aan te tonen.
Wetenschappelijke innovatie
FRACCEO gebruikt satellietaltimetrie om extreme zeeniveaus en golven te detecteren, zelfs op locaties zonder grondmetingen. Door deze gegevens te vergelijken met historische gebeurtenissen zoals storm Pia (Noordzee) en cycloon Idai (Mozambique), kunnen de modellen worden gekalibreerd en gevalideerd, wat resulteert in betrouwbaardere en reproduceerbare uitkomsten.
“Betere overstromingsvoorspellingen door satellietgegevens en modellering helpen kwetsbare regio’s om de gevolgen van klimaatverandering beter te voorzien en zich erop voor te bereiden,” legt dr. Björn Backeberg, projectleider bij Deltares, uit.
De rol van Deltares
Als hoofpartner levert Deltares de kern van de hydrodynamische modellering via Delft3D-FM en SFINCS. Op basis van ervaring uit projecten zoals Destination Earth, COMPASS en EOatSee zorgt Deltares ervoor dat satellietgegevens direct worden gekoppeld aan besluitvormingsondersteuning voor klimaatadaptatie en overstromingsbeheer.
Door satellietgegevens te combineren met hydrodynamische modellen creëren we een wetenschappelijke basis waarmee steden zich kunnen voorbereiden op toekomstige extreme waterstanden en overstromingen, zelfs waar lokale data schaars zijn.
dr. Björn Backeberg, projectleider, Deltares
Samenwerking
Samen met onze partners van TU München, NERSC en TU Delft ontwikkelen we een open toegankelijke methodologie die steden wereldwijd kunnen gebruiken om hun overstromingsvoorbereiding en klimaatbestendigheid te versterken.
“Voor mij persoonlijk is de samenwerking erg waardevol geweest,” zegt Björn. “Elke partner brengt zijn eigen sterke punten mee, en ik heb veel geleerd van het intensieve, multidisciplinaire samenwerken.”
“Een van de mooiste aspecten van dit project is de open en positieve sfeer binnen het team. Iedereen is echt gemotiveerd om de stand van de wetenschap verder te brengen en uitdagingen aan te pakken zodra die zich voordoen. Ik waardeer hoe we elkaar ondersteunen bij het vinden van oplossingen, of het nu gaat om het afstemmen van modelbenaderingen of het effectiever integreren van satellietgegevens. Het is inspirerend om deel uit te maken van een groep die zich zo inzet om informatie over overstromingsrisico’s wereldwijd toegankelijker en bruikbaarder te maken.”
Toekomst
Het FRACCEO-project loopt 18 maanden, tot februari 2027. Daarna zal Deltares de verbeterde tijdreeksen van kustwaterstanden vertalen naar praktische indicatoren die de adaptatieplanning in kustgemeenschappen ondersteunen.
Deze indicatoren bieden lokale overheden duidelijke, wetenschappelijk onderbouwde signalen die aangeven wanneer omstandigheden veranderen en wanneer adaptatiemaatregelen overwogen moeten worden.
Het ontwikkelen van dergelijke indicatoren op wereldschaal vereist dat grote satellietdatabestanden, hydrodynamische modellen en diverse lokale hoogte- en blootstellingsgegevens zorgvuldig worden geharmoniseerd. Dit proces zorgt ervoor dat de resultaten consistent, betrouwbaar en toepasbaar zijn in verschillende kustregio’s wereldwijd.
