Biodiversiteit basis voor een gezonde samenleving
De basis voor een gezonde samenleving is biodiversiteit. Het zorgt ervoor dat we voedsel en schoon water hebben maar ook duurzame energie kunnen opwekken of geneesmiddelen maken. De biodiversiteit in Nederland, maar ook wereldwijd, neemt snel af.
Die dalende lijn moet worden omgebogen willen we een gezond en veilig bestaan hebben. Deltares draagt bij door de gevolgen van menselijk ingrijpen en natuurlijke verandering op biodiversiteit in delta’s inzichtelijk te maken. Maar vooral door ook oplossingen te bieden die een positief effect hebben op de biodiversiteit.
Om delta’s veilig, gezond en leefbaar te houden, worden maatregelen genomen die achteraf vaak tot problemen leiden als het gaat om biodiversiteit. Denk aan het ingrijpen in rivieren ten behoeve van scheepvaart of het bouwen van dammen, sluizen, dijken of polders. Het is daarom goed om vooraf te bepalen wat de effecten hiervan op de biodiversiteit kunnen zijn.
Om grip te krijgen op de relatie tussen maatregelen en biodiversiteit heeft Deltares een vrij simpel raamwerk ontwikkeld. Door een aantal relevante vragen te stellen en de ondersteuning van een ecoloog kan, bijvoorbeeld een hydraulische of geotechnische ingenieur, in korte tijd een eerste kwalitatieve beoordeling maken van de impact van het project op de biodiversiteit. Aan de hand daarvan kunnen dan ook passende mitigerende maatregelen worden voorgesteld. Het raamwerk is een veelbelovende manier om een zinvolle dialoog tussen ingenieur en bioloog te krijgen.
Kern van onze expertise
Deltares heeft kennis en expertise als het gaat om rivieren, kusten en zeeën. Factoren als waterdiepte, stromingen, morfologie, zoutgehalte, temperatuur en vervuiling brengen we in beeld met onze modellen, software en onderzoeksfaciliteiten. Het zijn abiotische factoren die tot onze kennisbasis behoren en waarmee we ook de invloed op biodiversiteit kunnen vaststellen. Van verzilting, droogte en vervuiling tot drijvende zonnepanelen en windparken op zee: Deltares meet en modelleert de gevolgen hiervan op de leefomstandigheden voor organismen. Kennis over de ideale condities stelt ons in staat oplossingen te bedenken om biodiversiteit te behouden, verbeteren of herstellen. Deze kennis delen we graag ook met onze opdrachtgevers, kennispartners en bedrijfsleven. We willen bijdragen aan gezonde water- en bodemsystemen voor mens en natuur.
Wat is er tot nu toe gedaan
Binnen Deltares is er door ecologen met experts op het gebied van infrastructuur en waterbouw gesproken over de aandacht voor biodiversiteit in hun projecten. Idealiter wordt een oplossing gevonden waarbij de biodiversiteit behouden blijft, of waarbij zelfs gebruik wordt gemaakt van de natuur. Binnen het Deltaprogramma hebben we onlangs laten zien wat de scenario’s die daar worden gebruikt betekenen voor de biodiversiteit. Wat gebeurt er met soorten als we heel Nederland bedijken, of juist meebewegen met het water. Wat betekent dit voor de soorten die we nu kennen; zijn ze bijvoorbeeld tolerant voor verzilting, en zo niet wat betekent dit voor het totale ecosysteem en waar zitten er kansen voor de biodiversiteit?
Om onze kennis via toepasbare instrumenten te delen willen we biodiversiteit ook explicieter in de KRW-Verkenner opnemen. De KRW-verkenner is een tool waarmee wij maar ook anderen het effect van maatregelen kunnen bepalen om de Kaderrichtlijn Water doelstellingen te halen. De focus ligt daarbij vooral op specifieke Kaderrichtlijn Water soorten maar voor biodiversiteitsherstel is het totale ecosysteem relevant. Door het meenemen wat deze soorten betekenen voor het ecosysteem krijgen wij meer inzicht in hoe ecosystemen functioneren, natuurlijk met het doel om met deze kennis effectieve maatregelen te verbetering voor te stellen.
