Naar hoofdcontent

Vooruitkijken, terugredeneren en verbinden

DAPP-Δ is een uitbreiding van de Dynamic Adaptive Pathway (DAPP) methode. DAPP is ruim 10 jaar geleden ontwikkeld door Deltares en de TU Delft om beleidsmakers te helpen bij het maken van langetermijnstrategieën in een veranderende wereld. In plaats van één vast plan worden meerdere routes (pathways) verkend die leiden naar het behalen van beleidsdoelen, onder verschillende toekomstscenario’s. Met de nu uitgebreide methode moeten drie stappen worden doorlopen:

  1. Vooruitkijken – Verkennen van mogelijke adaptatiepaden onder verschillende toekomstscenario’s. Dit geeft inzicht in hoe maatregelen zich ontwikkelen over tijd en onder onzekerheid.
  2. Terugredeneren – Vanuit bestaande toekomstbeelden bepalen welke stappen nodig zijn om daar te komen. Dit helpt om inzichtelijk te maken welke tussenstappen en bouwblokken er nodig zijn om het toekomstbeeld te realiseren.
  3. Verbinden – Door beide perspectieven te combineren, wordt duidelijk welke pivotal decisions vandaag genomen moeten worden om toekomstige opties open te houden. Dit voorkomt desinvesteringen en maakt het mogelijk om kansen voor synergie te benutten.
Figuur: Het verbinden van kortetermijninvesteringen met langetermijn toekomstbeelden. Een sterke focus op instandhouding van het huidige systeem kan ervoor zorgen dat onbedoeld kansen worden gemist.

Praktijkvoorbeeld: Zuidwest-Nederland

De nieuwe methode is toegepast voor Zuidwest-Nederland op een complex vraagstuk: welke investeringen worden er de komende decennia verwacht en hoe verhouden die zich tot klimaatadaptatie op lange termijn? De Zuidwestelijke regio staat voor grote beslissingen, zoals de toekomst van de Volkeraksluizen, het functioneren van de Maeslantkering en de inrichting van het watersysteem in relatie tot zeespiegelstijging en verzilting.

De analyse met bestaande toekomstbeelden laat zien dat deze keuzes sterk met elkaar samenhangen. Zo kan een beslissing over het open of gesloten houden van de Volkeraksluizen gevolgen hebben voor de set aan keuzes die daarna beschikbaar is, bijvoorbeeld voor het beschermen van Rotterdam als de zeespiegel stijgt. Door deze samenhang expliciet te maken, helpt DAPP-Δ om strategische keuzes te identificeren die flexibiliteit in de toekomst behouden en bijdragen aan een adaptieve inrichting van de regio.

Het verbinden van vooruitkijkende adaptatiepaden en terugredenerende paden vanuit toekomstbeelden geeft inzicht in bepalende beslissingen. Het geeft daarmee inzicht in welke keuzes bepaalde toekomstbeelden openhouden of juist afsluiten. Ook geeft het inzicht in de aansluiting van toekomstbeelden met beslispunten op de kortere termijn.

Speciale workshop

Deltares heeft de nieuwe, uitgebreide, methode samen met Rijkswaterstaat en Staf Deltacommissaris ontwikkeld, als onderdeel van het Rijkswaterstaat Corporate Innovation Programme (CIP). Om het te kunnen toepassen is ook een format voor een workshop ontwikkeld, waarmee experts vanuit verschillende werkvelden de ontwikkelde methode leren kennen. Tijdens de workshop brengen deelnemers informatie en inzichten in vanuit hun eigen expertise, bijvoorbeeld sluizenonderhoud of langetermijn-strategische beleidsbeslissingen.

Het afgelopen jaar is de workshop onder andere doorlopen met Rijkswaterstaat, het Deltaprogramma, TU Delft, Hogeschool Rotterdam en verschillende regionale overheden. De workshops hebben tot nieuwe inzichten geleid. Zo bleek het toekomstbeeld dat bij aanvang van de workshop het meest wenselijk werd geacht in conflict met de meest voor de hand liggende beslissingen voor kortetermijn-knelpunten. Daarnaast hielp het om elkaars perspectief te begrijpen en het gesprek met elkaar aan te gaan.

Voor ons als assetmanagers helpt deze methode om investeringskeuzes beter te verbinden met langetermijnontwikkelingen en erover in gesprek te gaan met het ministerie van IenW. Zo voorkomen we dat keuzes van nu later onbedoeld leiden tot desinvesteringen.

Martine Brinkhuis, Rijkswaterstaat

Keuzes van vandaag bepalen de toekomst

De nieuwe methode helpt om korte- en langetermijnopgaven beter in samenhang te bekijken én om verbanden tussen keuzes in bepaalde regio’s inzichtelijk te maken. Keuzes van nu kunnen de oplossingsruimte vergroten, mits verder wordt gekeken dan het huidige landgebruik. Tegelijk vraagt toekomstgericht handelen om het besef dat transities tijd kosten en dat wat vandaag wordt besloten, bepaalt wat er morgen nog kan.

Het is van belang om te voorkomen dat we in lock-in-situaties terechtkomen en dat we zoeken naar een manier om de oplossingsruimte in de toekomst open te houden.

Saskia van Vuren, Staf Deltacommissaris

Meer weten over DAPP-Δ?

Lees meer hierover in het vakblad H2O of zie ook onze publicatie in het vakblad Climate Risk Management.

Wil je de methode ook kunnen toepassen voor een specifieke regio of een keer aan de slag met het workshop-format? Neem dan contact met ons op.

Deze pagina delen.